GOOGLE
Natuurlijke middelen tegen griep
DOOR: Johan Bolhuis, arts
(Dit artikel is gepubliceerd in het decembernummer van Ortho, zie
www.ortho.nl)
Het spook van het vogelgriepvirus waart rond in de wereld. Vaccinatie tegen algemene griep helpt niet tegen een nieuw, specifiek virus zoals dit vogelgriepvirus. Wel kan het de kans op complicaties en sterfte door andere vormen van griep verlagen. Reguliere antivirale middelen als Tamiflu® zijn bewezen effectief als virusremmers, maar of het voldoende de H5N1 zal remmen is onduidelijk. Groot probleem blijft de resistentie, die voor dit middel reeds is waargenomen.[1]
In het tijdschrift Ortho zijn al enkele antivirale middelen besproken die mogelijk van nut zijn bij een griepepidemie.[2],[3] Dat waren lactoferrine en vitamine C, ozontherapie en het antivirale protocol (beschreven door van Meerendonk). Deze zijn in de praktijk effectief gebleken. De vraag is of praktijkervaringen alleen voldoende onderbouwing geven en voldoende zijn om effectief te kunnen worden ingezet in geval van een pandemie.
Werkwijze
Mijn uitgangspunt is dat bij levensbedreigende ziekten en dus ook bij een virale epidemie er voor middelen moet worden gekozen die volgens gedegen onderzoek effectief zijn gebleken. De praktijkervaring kan dan als basis dienen om uiteindelijk voor de patiënt een keuze te maken.
Daarom is er als volgt te werk gegaan. In Dr. Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases[4] is gezocht naar natuurlijke stoffen uit planten met een antiviraal effect. Dit leverde een lijst op van 206 antivirale stoffen. Vervolgens is in Pubmed[5] in de eerste plaats gezocht naar gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde klinische studies bij mensen met infecties met griepvirussen, de zogenaamde orthomyxoviridae. Daarnaast is in dit literatuuronderzoek gekeken naar methodologisch minder goed opgezette studies, dierstudies en in vitro experimenten.
Resultaat
Ondanks de vele boeiende artikelen die ik tegen ben gekomen, viel het vinden van gekwalificeerde studies over natuurlijke middelen tegen griepvirussen tegen. De enige middelen die met gerandomiseerde studies zijn onderzocht tegen een influenzavirus zijn een gestandaardiseerd vlierbessenextract en Kan Jang.
Vlierbessen extract (Sambucol):
In de eerste studie[6] is dit gestandaardiseerde vlierbessenextract onderzocht tijdens een influenza B-epidemie in 1993 in Israël. Van de groep die het vlierbessenextract kreeg, was er bij 93,3% na twee dagen griep al een duidelijke verbetering te zien en minder koorts terwijl in de controlegroep pas 91,7% van de mensen na zes dagen verbetering merkte. Een compleet herstel was bij tenminste 90% van de groep die vlierbessenextract kreeg binnen twee tot drie dagen terwijl in de controlegroep dat minstens zes dagen duurde. Vlierbessenextract remt de hemagglutinatie en de replicatie van tenminste 10 soorten influenzavirussen en heeft een immuunstimulerend effect[7].
De tweede studie[8] was uitgevoerd bij zestig mensen in Noorwegen die nog minder dan 48 uur griepachtige symptomen hadden. Mensen kregen 4 maal daags 15 ml vlierbessenextract of 4 maal daags een placebo gedurende vijf dagen. De groep die het vlierbessenextract had gekregen was gemiddeld vier dagen eerder hersteld.
Behalve deze twee studies waren er geen andere gekwalificeerde studies te vinden van natuurlijke middelen tegen griepvirussen.